نکات مهم قبل خرید ساعت اتوماتیک( ساعت مچی مکانیکی)

حالت مطالعه

مزایا معایب و نقد و بررسی انواع موتورهای مکانیکی

دوشنبه ۱۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ نویسنده | مترجم:

موتور ساعت نیروی اصلی و محرکه ساعت مچی است. در واقع اینطور باید گفت که موتور ساعت قلب آن است و همان چیزی است که در زمان خرید ساعت احتمالا برای شما چالش برانگیز خواهد بود. اما چند نوع موتور برای ساعت ها وجود دارد؟ اختلاف بین آنها چیست و چطور باعث متحرک شدن ساعت می شوند؟ حتما در هنگام خرید ساعت مچی جدید برای شما هم سوال پیش آمده که آیا موتور ساعت روی قیمت ساعت مچی تاثیر دارد؟ موضوع این مقاله، درباره موتور مکانیکی و انواع آنها در ساعت هاست که به توضیح کلی و جزئیاتش میپردازیم.

ساعت مچی مکانیکی

موتور مکانیکی ساعت چیست؟ (فرق ساعت مکانیکی و ساعت کوارتز)

این نوع موتور، از انرژی غیر از باطری استفاده می کند. در واقع عمده تفاوت ساعت مکانیکی با ساعت های کوارتز، نوع تغذیه داخل موتور هست. ساعت های کوارتز از باتری تغذیه می کنند و ساعت مکانیکی از یک فنر قابل شارژ که عمر آن هرگز تمام نمی شود. در توضیح جامع و کلی موتور مکانیکی باید گفت این موتور از مجموعه ای از چرخدنده و قطعات ریز بهم پیوسته تشکیل شده. یکپارچگی و بهم پیوستن این قطعات ریز و اتصال آنها به دسته کوک یک حرکت منظم و دقیق را به عمل می آورد. با چرخاندن دسته کوک، نیروی لازم در فنر موتور مکانیکی ایجاد می شود تا در نهایت چرخدنده ها شروع به حرکت کنند. نتیجه این یکپارچگی در بین اجزای موتور، حرکت عقربه های ساعت هست.

راه تشخیص موتور ساعت مچی; مکانیکی یا کوارتز؟

ساده ترین راه برای تشخیص نوع موتور مکانیکی یا کوارتز ساعت مچی، بررسی نوشته روی صفحه یا پشت قاب ساعت است که از این 2 حالت خارج نیست، automatic یا quartz . اما راه های بصری دیگری هم وجود دارد، برای مثال به نوع حرکت ثانیه شمار نگاه کنید. اگر دقت کرده باشید حرکت ثانیه شمار در اکثر ساعت های مکانیکی یک حرکت یکپارچه است، برعکس ساعت های کوارتز که ثانیه شمار حرکت تیک تاک دارد. همچنین با مشاهده قاب پشت اکثر ساعت های اتوماتیک مکانیکی یک قاب شیشه ای مشاهده میکنید که یک لنگر درون آن است. این همان موتور مکانیکی از نوع اتوماتیک است.

فرق موتور اتوماتیک و موتور کوارتز

تاریخچه بوجود آمدن موتور مکانیکی:

تاریخچه ساعت های مکانیکی

اگر کمی اهل دنیای ساعت باشید، حتما باید بدانید که اولین ساعت ها با موتور مکانیکی (کوکی) ساخته شدند. پیتر هنلین (Peter Henlein) به عنوان اولین شخص سازنده ساعت مچی مکانیکی-کوکی در سال 1510 توصیف شده. این در حالی هست که ادعا این اختراع بیشتر در قرن 19 اعلام شده. تا قبل از بوجود آمدن موتورهای کوارتز، همه ساعت مچی ها با موتور مکانیکی تولید می شدند. اما نکته منفی در آنها دقت بسیار کمشان بود که حتی به 15 دقیقه در روز می رسید. از آنجایی که در دهه 1970، ساعت های مکانیکی که با دسته کوک شارژ و حرکت می کردند از محبوبیت افتادند، سازنده های صنعت ساعت تغییری در این روند بوجود آوردند. نتیجه این تغییر، به وجود آمدن ساعت های مکانیکی-اتوماتیک بود. اینطور بود که موتور های اتوماتیک از لحاظ نحوه شارژ شدن به نسبت کوکی ها بیشتر مورد استقبال قرار گرفتند.

انواع موتور مکانیکی: ساعت اتوماتیک یا ساعت کوکی؟

مکانیزم موتور های مکانیکی، از کنار هم قرار گرفتن تعدادی چرخ دنده، یک فنر و یک دسته کوک برای شارژ کردن فنر است. همونطور که بالاتر هم اشاره کردیم، موتور های مکانیکی به 2 دسته تقسیم میشوند:

  • ساعت های مکانیکی - کوکی 
  • ساعت های مکانیکی - اتوماتیک

ساعت های مکانیکی-کوکی:

ساعت مچی کوکی مکانیکی

نمونه ساعت کوکی از برند آروما (ساعت ساز سوئیسی)

موتور ساعت مچی کوکی

نمونه موتور ساعت کوکی متشکل از چرخدنده ها مکانیکی

حرکت این نوع موتور ها با چرخاندن دسته کوک و شارژ کردن فنر (یا به اصطلاح دیگر شاه فنر) انجام می شود. برای شارژ کردن این نوع موتور، کافیست دسته کوک را تا حدی بچرخانید که به استحکام برسد. با چرخاندن دسته کوک در جهت عقربه های ساعت (زمانیکه دسته کوک داخل باشد) انرژی لازم برای فنر شارژ شونده داخل موتور تامین می شود. با انتقال انرژی به چرخدنده های دیگر عقربه های ساعت شروع به حرکت می کنند. همچنین برای اینکه نمایش زمان در ساعت کوکی متوقف نشود، باید روزی 1 بار آنها را شارژ کامل کرد. شارژ روزانه و میزان کوک کردن ساعت های کوکی که به موتورهای دستی هم شناخته می شوند، بستگی به فنر و نوع موتور دارد که تا چه حد باید شارژ شود و تا چقدر این شارژ نگهداری می شود.

ساعت های مکانیکی-اتوماتیک:

ساعت مچی اتوماتیک

نمونه ساعت اتوماتیک از برند اینگرسول(ساعت ساز امریکایی)

موتور ساعت اتوماتیک

نمونه موتور ساعت اتوماتیک متشکل از چرخدنده ها مکانیکی و لنگر

فرق این نوع موتور با کوکی ها، استفاده از یک لنگر هست که علاوه بر دسته کوک این لنگر هم باعث شارژ کردن فنر اصلی داخل موتور می شود. به همین خاطر به ساعت های اتوماتیک ساعت نبضی یا ساعت خود کوک هم گفته می شود (که البته اصطلاح ساعت نبضی کاملا اشتباه است و در ادامه دلیل آن را خواهیم گفت). نوع عملکرد ساعت های اتوماتیک به غیر از شارژ کردن فنر اصلی توسط دسته کوک، از طریق به حرکت درآوردن لنگر یا در اسم های دیگر وزنه فلزی یا روتر هم می باشد. به راحتی با چرخاندن ساعت یا به حرکت درآوردن دست زمانیکه ساعت مچی را روی مچ بسته اید، لنگر داخل موتور حرکت می کند و انرژی مورد نیاز فنر اصلی تامین می شود. به همین دلیل ساعت اتوماتیک به نسبت کوکی ها محبوبیت بیشتر پیدا کردند.

ساعت مچی توربیلون هم یک نوع ساعت مکانیکی است، اما …

از آنجایی که بزرگترین ضعف ساعت های مکانیکی، تاثیر گرانش زمین بر روی آنها و دقت کمتر برای نمایش دقیق زمان بود، موتور توربیلون ساخته شد. اولین موتور توربیلون در سال 1975 میلادی توسط شخصی به نام آبراهام لوئیس برژه (Abraham Louis Breguet) به ثبت رسید. همچنین اولین ساعت توربیلون با وزنی حدود صد کیلوگرم توسط مخترع نام برده شده، برای ناپلئون طراحی شد که در یکی از سفرهایش همراه او بود.

اولین ساعت توربیلون ساخته شده برای ناپلئون

اهمیت اختراع موتور توربیلون ساعت مچی، برای کم کردن اثر نیروی گرانش بر روی قطعات موتور مکانیکی و نمایش زمان بدون تلرانس بود. در پی تاثیری که نیروی گرانش بر روی چرخ و فنر تعادل برای تنظیم کننده زمانبندی فعالیت چرخ دنگ می‌گذارد، در این نوع موتور ساعت یک قطعه بالانس کننده بر روی چرخ دنگ اضافه شده تا به بهبود زمانبندی کمک کند. باید بدانید هر چقدر تولید موتور مکانیکی هزینه بردار و دارای پیچیدگی بود، موتورهای توربیلون از آنها هزینه بردار تر و پیچیده تر هستند. تولید موتور توربیلن به اندازه ای گران قیمت و نیازمند زمان بیشتری برای تولید است که همه برندهای ساعت مچی قادر به ساخت چنین موتوری نیستند. و در واقع برندهای لوکس ساعت و قدرتمند تنها برای به نمایش گذاشتن قدرت شان در ساعت سازی هر سال یک یا چند نمونه محدود ساعت مچی توربیلون به بازار معرفی می کنند.

مزایا و معایب ساعت اتوماتیک و ساعت باتری:

اگر بخواهیم موتور ساعت مچی را تقسیم کنیم، بطور کلی به دو دسته بندی برخورد می کنیم:

  1. مکانیکی: قدیمی ترین و اولین نوع موتور در دنیای ساعت با اجزای ریز بهم پیوسته و یکپارچه که منبع تغذیه آن از حرکت دادن دسته کوک یا خود ساعت مچی تامین می شود و هرگز این منبع تغذیه تمام نمی شود.
  2. کوارتز: رقیب سرسخت موتور مکانیکی که منبع تغذیه آن توسط باتری است و نیاز به تعویض منبع انرژی باتری دارد.

نباید فراموش کرد که موتور مکانیکی سنتی ترین نوع موتور در دنیای ساعت مچی است و به دلیل قدمت و تاریخچه ای که دارد، ساعت های مکانیکی محبوبیت زیادی در بین دوستداران ساعت دارند. جدای این محبوبیت اما ساعت های مکانیکی هم دارای مزایا و معایبی می باشند.

مزایا ساعت مکانیکی:

  • جذابیت در طراحی موتور و صفحه ساعت مچی
  • عدم نیاز به تعویض باتری یا منبع انرژی
  • دارای قدمت و اصالت
  • حرکت روان عقربه ها
  • همیشگی بودن حتی برای نسل های آینده
مزایای ساعت اتوماتیک

معایب ساعت مکانیکی:

  • قیمت بالا به نسبت ساعت های کوارتز
  • نیاز به کوک کردن و شارژ موتور
  • دقت کمتر به نسبت ساعت های باتری
  • دارای حساسیت نسبت به امواج مغناطیسی و ضربه

دلیل گران بودن ساعت اتوماتیک؟

همانطور که در مورد نحوه عملکرد ساعت های مکانیکی توضیح دادیم، در این نوع موتور قطعات ریز زیادی با پیچیدگی بهم متصل می شوند. با توجه به پیشرفت تکنولوژی و استفاده از دستگاه برای اسمبل این قطعات، اما همچنان قسمت عمده ای از تولید موتورهای مکانیکی بصورت دستی است. ضمن اینکه جنس به کار رفته در این قطعات ریز و بهم پیوسته، اکثرا از فلزات درجه یک است. پس بطور کلی هزینه تولید بالا و پیچیدگی در تولید موتورهای مکانیکی عاملان تاثیر گذار در قیمت ساعت مچی اتوماتیک یا همان مکانیکی هستند.

قیمت ساعت مچی اتوماتیک

سنگ قیمتی در موتور مکانیکی چقدر ارزشمند است؟

اگر به موتور های مکانیکی نگاهی بیندازید حتما متوجه یک سری پیچ های رنگی شدید که جدای کارایی شان، باعث زیبایی بصری موتور مکانیکی هم می شوند. یا نوشته هایی مانند 17jewel یا 21 jewel و …. که احتمالا داخل صفحه ساعت یا پشت قاب نوشته شده. این قطعات رنگی داخل موتور ساعت همان سنگ های قیمتی هستند. سنگ های قیمتی در چندین ناحیه از چرخ تعادل و تمام مسیر های محور چرخ دنده پخش شدند، اما سوال اینجاست که کارایی آنها چیست؟

ساعت سازان برای مقابله با سایش فلز با فلز(قطعات داخل موتور مکانیکی)، سعی در یافتن ماده ای جایگزین داشتند، با این شرایط که از فلز سخت تر باشد. پس انواع سنگ ها و جواهرات را مورد آزمایش قرار دادند تا اینکه در میان جواهراتو سنگ ها، دیدند الماس ها و یاقوت ها مناسب این کار هستند. البته استفاده از الماس در ساعت زیاد از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نبود و به همین دلیل از سنگ یاقوت و جواهرات برای جلوگیری از اصطکاک فلزات استفاده شد.

قیمت سنگ قیمتی موتور مکانیکی

آیا سنگ قیمتی داخل ساعت مچی قابل فروش است؟ در جواب این سوال پرتکرار باید بگوییم که خیر. در واقع وجود این سنگ های قیمتی تنها جهت عملکرد درست موتور مکانیکی است و ارزش قیمتی برای فروش ندارند.

عوامل تاثیر گذار بر روی عمر ساعت مکانیکی:

با توجه به موارد گفته شده تا اینجا باید متوجه شده باشید که ساعت های اتوماتیک یا مکانیکی جدا از مزایای زیادشان، حساسیت هایی نیز دارند. با اینکه همیشه گفته می شود ساعت مکانیکی یک ساعت برای تمام عمر است، اما مواردی هم وجود دارد که ممکن است از عمر ساعت شما کم کند. برای اینکه بهترین استفاده را از ساعت مچی مکانیکی خود داشته باشید، این چند مورد را به شما پیشنهاد میدهیم:

نحوه تنظیم کردن و کوک کردن ساعت مچی:

یکی از اشتباهات رایج در کوک کردن ساعت مچی مکانیکی (کوکی یا اتوماتیک) نحوه کوک کردن ساعت است. این را به خاطر بسپارید که کوک کردن موتور مکانیکی با دسته کوک فقط در زمانی انجام می شود که دسته کوک داخل است و به جهت چرخش عقربه های ساعت آن را می چرخانید. و زمانیکه دسته کوک را خارج می کنید در واقع ساعت و عقربه ها تنظیم می شوند. همچنین در اکثر ساعت های مکانیکی که دارای تقویم روزانه هستند، دسته کوک در دو مرحله به بیرون کشیده می شود. مرحله اول برای تنظیم تقویم و مرحله دوم برای تنظیم عقربه هاست. همچنین در نظر داشته باشید که نوع تنظیم تقویم و ویژگی های داخل صفحه ساعت و یا میزان چرخاندن دسته کوک جهت شارژ کردن فنر قابل شارژ داخل موتور، بستگی به نوع کالیبر موتور در هر ساعت مچی ممکن است متفاوت و متمایز باشد.

کوک کردن ساعت مچی اتوماتیک

چه زمانی ساعت مچی اتوماتیک را کوک کنیم؟

بهترین زمان برای کوک کردن ساعت مچی، زمان هایی است که می خواهید ساعت را از دست خارج کنید و تا فردا نیازی به آن ندارید. در این زمان حتی اگر ساعت در حال کار کردن است باز پیشنهاد می شود از طریق دسته کوک آن را ساعت را کوک کرده و کنار بگذارید تا برای استفاده مجدد نیاز به تنظیم مجدد زمان و کوک کردن نداشته باشید.

ساعت اتوماتیک چقدر شارژ نگه میدارد؟

اگر ساعت را بطور کامل شارژ کرده باشید (تا جایی که دسته کوک سفت شود و دیگر قادر به چرخاندن آن نباشید یا دسته کوک به حالت هرزگرد بچرخد) اکثرا بین 36 تا 50 ساعت کار می کند. در بعضی از ساعت های مکانیکی این مدت زمان نگهداری شارژ ممکن است بیشتر باشد که این موضوع به کالیبر موتور و سازنده آن بستگی دارد. اما اگر کمتر از 24 ساعت (در صورت شارژ کامل) ساعت از کار افتاد، بهتر است آن را به یک تعمیرکار ساعت مچی نشان دهید.

میزان نگهداری شارژ ساعت های مکانیکی

استفاده نکردن طولانی مدت از ساعت مکانیکی چقدر مضر است؟

استفاده نکردن طولانی مدت از ساعت مچی اتوماتیک مشکلی برای ساعت بوجود نمی آورد. اما ما پیشنهاد می کنیم حتی اگر قصد پوشیدن ساعت را ندارید هرازگاهی آن را از جعبه خود خارج کرده و تکان دهید تا چرخ دنده ها فرسوده نشود.

ساعت مکانیکی را از این موارد دور کنید:

امواج مغناطیسی و گرد و غبار می توانند عوامل مخرب و تاثیر گذار بر روی عملکرد درست ساعت مچی شما باشند. بنابراین تا حد امکان ساعت خود را از این عوامل دور کنید تا عمر بیشتری داشته باشد.

عوامل مخرب ساعت مچی

خرید ساعت مچی مکانیکی برای چه افرادی مناسب است؟

ما بیشتر خرید ساعت مچی اتوماتیک یا کوکی را به کسانی پیشنهاد می دهیم که شغل آنها جزو شغل های پر فعالیت نباشد. برای مثال اشخاصی که شغل آنها اداری است و در روز بیشتر پشت میز مینشینند ساعت اتوماتیک انتخاب بهتری برای آنهاست. اما شغل های پر فعالیت یا پر خطر ممکن است هنگام انجام کار به بدنه ساعت آسیبی وارد شود که جدا از ظاهر ساعت موتورش هم ضربه بخورد. و این ضربه ممکن است در عملکرد چرخ دنده ها اختلال بوجود بیاورد.

ساعت قلب باز یا ساعت اسکلتون از طراحی های محبوب ساعت مکانیکی:

یکی از مواردی که باعث زیباتر شدن طراحی ساعت های مکانیکی می شود، نمایش قطعات داخل موتور روی صفحه ساعت مچی هست. اگر قسمتی از موتور روی صفحه مشخص باشد، اصطلاحا به آن قلب باز میگوییم. و اگر تقریبا کل موتور ساعت از روی صفحه مشخص است، آن مدل اسکلتون می باشد. برای مهمانی ها و جلسات یا حتی قرار ملاقات های مهم، داشتن چنین ساعت مچی مکانیکی با طراحی اسکلتون یا قلب باز روی دست، قطعا جلوه و جذابیت استایل شما را دو چندان می کند. مخصوصا در استایل آقایون که ساعت مردانه خیلی تاثیر گذار و مهم است.

ساعت مچی قلب باز

نمونه ساعت قلب باز

ساعت مچی اسکلتون

نمونه ساعت مچی اسکلتون

نتیجه گیری:

در بین تنوع بی نظیر دنیای ساعت ها، انتخاب ساعت های مکانیکی معمولا انتخاب حرفه ای ساعت باز هاست. نوع مراقبت از این نوع ساعت ها مهم است و بیشتر برای کسانی که دارای مشاغل کم خطر هستند برای استفاده روزانه پیشنهاد میشود. همچنین اگر میخواهید در مجالس، ساعت شما بدرخشد ساعت مکانیکی این حس را به شما انتقال میدهد. برای شارژ کردن ساعت مکانیکی، باید با حوصله باشید و حواستان به شارژ کردن موتور باشد. اگر این مقاله به آشنایی بیشتر شما با ساعت های مکانیکی کمک کرده حتما نظرتان را با ما به اشتراک بزارید.

نکات مهم قبل خرید ساعت اتوماتیک( ساعت مچی مکانیکی)
  ۱۵
نویسنده | مترجم: سحر نجیبی
من متخصص تولید محتوا متنی، عکس و فیلم برداری و علاقه مند به حوزه ساعت مچی و اکسسوری، دنیای مد و فشن با تجربه کافی در این زمینه هستم. و در سایت ایران تایمر از جدیدترین مدل های روز تا فنی ترین اطلاعات دنیای ساعت ها را با شما به اشتراک می گذارم.
امانت داری و اخلاق مداری
استفاده از این محتوا فقط با ذکر منبع و آدرس " سایت ایران تایمر " مجاز است.
محصولات پیشنهادی ما برای شما
نظرات کاربران
مرتب سازی بر اساس:
عضو شوید، نظر خود را ثبت کنید، امتیاز بگیرید و رایگان محصول بخرید اطلاعات بیشتر
کد امنیتی را وارد نمایید. تغیر کد امنیتی
ثبت به عنوان میهمان ورود و ثبت نظر
آخرین محصولات دیده شده


بستن فرم